با توجه به نحوه تغذیه و فعالیت های روزمره امروزی احتمال مبتلا شدن بیماری های بسیار افزایش یافته است. زیرا اکثرا نفرات پشت میزهای خود نشسته و ساعت ها با کامپیوتر کار میکنند، از این رو نشستن های طولانی و عدم داشتن فعالیت های ورزشی و پیاده روی های روزانه سبب ایجاد بیماری های مقعدی می گردد. از طرفی داشتن رژیم غذایی نامناسب می تواند خود عامل بیماری های مقعدی گردد مانند خوردن غذاهای نامناسب از قبیل فست فودها و غذاهای بیرون یا به خوردن اشتباه تیغ ماهی می توانند نقش بسیارپررنگی درایجاد زخم، سوزش و یا درد مقعد گردد. لذا بهتراست فعالیت های ورزشی خود را جهت پیشگیری از این بیماری افزایش داده و علاوه بر این رژیم غذایی مدیریت شده ای را انتخاب نمائیم.
1- هموروئید ترومبوزه ( هموروئید بیرونی )
2- هموروئید داخلی ( بواسیر )
3- شقاق یا فیشر
4- سینوس مویی یا کیست پیلونیدال
5- آبسه مقعدی
6- یبوست یا خشکی مزاج
7- کولیت روده
8- زگیل تناسلی
بسیاری از بیماری‌های ناحیه مقعد، به راحتی قابل درمان هستند. در صورتی که بیماری مقعد شما، با سایر اختلالات پزشکی همراه است، بهتر است در صورت تداوم علائم، با پزشک مراجعه کنید.
بواسیر شایع ترین بیماری مقعد است. در حقیت، احتمالاً نیمی از افراد تا سن 50 سال، بواسیر را تجربه میکنند. بواسیر وریدهایی در ناحیه مقعدی است. به هر علتی فشار بیش از حد به پایین راست روده و ناحیه مقعدی وارد شود، به طور غیرطبیعی این وریدها متورم می‌شوند.
این فشار زیاد می‌تواند به علت زور زدن برای دفع مدفوع، اکثرا در اثر اسهال مزمن و کمتر به علت یبوست، حاملگی، پیری یا علل دیگر باشد.
بواسیرهای خارجی به صورت توده نرم و متورم یا و توده سفت در اطراف ناحیه مقعدی ظاهر می‌شوند و بواسیرهای داخلی در داخل کانال مقعدی ایجاد می‌شوند.
اين مركز لیزر اولين مركز درمان بيماريهاي مقعد با ليزر از سال ١٣٨٢ مي باشد و در طي اين مدت بيش از پنجاه هزار مراجعه كننده و بيش از پانزده هزار عمل با ليزر در آن انجام شده كه منجر به كسب تجربه بسيار بالايي نزد پزشكان شاغل در ان گرديده است و هر روز نيز به ان افزوده ميگردد. در اين مركز مراجعين ابتدا توسط پزشكان متخصص خانم و آقا معاينه و پس از تشخيص بيماري راهكار مناسب به بيمار ارايه ميگردد اين درمان ميتواند شامل درمان دارويی يا درمان با ليزر باشد كه در هر صورت باعث بهبود سريع بيمار بدون بستري شدن در بيمارستان و بيهوشي است و از روز بعد بيمار ميتواند سر كار خود حاضر شود.
تند تند غذا خوردن یک عادت بسیار نامناسب غذایی است،که علاوه بر افزایش احتمال خفگی افراد، موجب ایجاد امراض بسیاری در بدن می شود. در این روش غذا به خوبی جویده نشده و باعث افزایش فشار به دستگاه گوارش انسان می شود.
زمانی که به آرامی غذا می خورید، بهتر هم هضم می کنید. شما به راحتی وزن خود را از دست می دهید یا حفظ می کنید. با این حال، شما هم از هر وعده غذایی احساس رضایت بیشتری می کنید. در مقابل چنانچه اگر غذای خود را سریع بخورید، گوارش شما آسیب می بیند. با عجله غذا خوردن استرس زا است و ممکن است به نظر برسد که هر وعده غذایی خیلی زود به پایان می رسد، با عجله غذا خوردن که اغلب باعث می شود شما بخواهید بیشتر غذا بخورید یا غذا را قبل از این که سیگنال های طبیعی سیری به مغزتان برسد را به پایان می رسانید و ناگهان بیش از حد غذا می خورید.
اگر غذایتان را در کمتر از 15 تا 20 دقیقه میل می کنید این یعنی خیلی سریع غذا خورده اید. اگر بعد از غذا خوردن، بیش از حد احساس پری داشته باشید یعنی خیلی سریع غذا خورده اید. آهسته غذا خوردن کمک می کند بدن به سیگنال های سیری بیشتر حساسیت نشان دهد و علاوه بر لذت بیشتری که از غذا می برید، پس از غذا هم حس بدی نخواهید داشت.
یک قانون کلی وجود دارد که می گوید برای خوردن یک وعده غذایی، باید 20 دقیقه زمان بگذارید. این تقریبا همان مدت زمانی است که دستگاه گوارش برای ارسال هورمون هایی به مغز جهت اعلام سیری و توقف غذا خوردن نیاز دارد. اگر در کمتر از 20 دقیقه غذا خوردید، فرصت کافی برای ارسال پیام سیری به مغز را نداده اید.
اگر خیلی سریع غذا می خورید از این نکات برای کاهش سرعت استفاده کنید. شاید در ابتدا به تلاش زیادی نیاز باشد، اما پس از مدتی آهسته غذا خوردن برایتان ساده خواهد شد.
بسیاری از افراد هنگام غذا خوردن در حال تماشای تلویزیون، کار کردن و یا نگاه به صفحه نمایش کامپیوتر هستند. هنگام غذا خوردن، آنچه باعث می شود حواستان پرت شود را خاموش کنید تا بتوانید تمرکز بیشتری روی غذا بگذارید. این کار کمک می کند بیشتر از غذا لذت ببرید و آرام تر هم آن را میل کنید.
به جای اینکه مقدار زیادی غذا را یکجا وارد دهانتان کنید، به لقمه ها یا گازهای کوچک تبدیلش کنید. خوردن قسمت های کوچک غذا می تواند کمک کند که آرام تر غذا میل کنید. اگر ممکن است می توانید از قاشق های کوچک تر استفاده کنید تا روند غذا خوردنتان کند شود.
سریع غذا خوردن معمولا به این معناست که آنچه می خورید را خوب نمی جوید. بیشتر از قبل روی جویدن غذا تمرکز کنید. این کار حتی به گوارش بهتر غذا هم کمک می کند.
برای کمک به کاهش سرعت غذا خوردن، یک توصیه کاربردی این است که بعد از هر لقمه قاشق و چنگال خود را پایین بگذارید. این کار باعث می شود خودتان را مجبور به آهسته غذا خوردن کنید. برخی برنامه های موبایل هم هستند که می توانند در این مسیر کمکتان کنند
فیستول (به فرانسوی: Fistule) یا ناسور در پزشکی به هر نوع ارتباط غیر طبیعی و یا مجرای ارتباطی بین دو اندام مختلف و یا دو بخش جداگانه از بدن و یا حتی دو رگ که در حالت طبیعی باید از هم جدا باشند گفته میشود. فیستول یک بیماری محسوب شده و نیاز به درمان دارد. از عوامل ایجاد کننده فیستول می‌توان به انواع بیماریها٫ مداخلات و درمانهای پزشکی و همچنین انواع تروما نام برد
فیستول مقعدی معمولاً بدنبال یک آبسه (دمل) اطراف مقعد به وجود می آید که معمولاً آبسه نیاز به تخلیه اورژانس با لیزر یا جراحی داشته و در 50 درصد موارد به دنبال درمان آبسه فرد دچار فیستول می گردد. علامت اصلی آن ترشح چرکی طولانی مدت از یک سوراخ و گاهی چند سوراخ از اطراف مخرج می باشد.
علامت رایج در قیستول مقعد معمولا ترشح مداوم می باشد که عموما سابقه آبسه عود کننده وجود داشته که یا خودبخود و یا با جراحی تخلیه شده باشد وجود دارد و از این رو گاهی یک برجستگی که از آن چرک خارج می شود و یا بهبود نیز یافته دیده می شود. فیستول هایی که به مدت طولانی عفونی و بدون درمان مانده اند می توانند سبب عفونت های منتشر بشوند. سرطان ( کارسینوم ) در فیستول هایی مزمن و درمان نشده درموارد زیادی گزارش شده است.
این بیماری بنام آبسه پری آنال نیز معروف می باشد که یکی از دلایل دردهای ناگهانی دور معقد یا داخل معقد می باشد و به دلیل وجود چرک، بیمار علاوه بر درد احساس تب ، بدن درد ، بی اشتهایی و بدی حال عمومی می کند. خیلی ها به اشتباه فکر می کنند که دچار سرما خوردگی شده اند، چون دقیقاً علائمی مانند سرما خوردگی همراه با بدن درد ، تب و گلو درد می دهد و به اشتباه به پزشک عمومی مراجه می شود و پزشک عمومی هم به دلیل اینکه بیمار اطلاعات لازم را ارائه نمی دهد و یا به درستی معاینه نمی کنند، عملاً درمان سرما خوردگی را تجویز می نمایند. این در صورتی است که پروسه بیماری در حال اتفاق افتادن می باشد.
بیمارانی بوده اند که چندین جا مراجعه نموده که یا معاینه صحیح نشده یا اوایل بیماری آن ها بوده است که به دلیل اینکه اوایل بیماری ، آبسه زیاد مشخص نبوده ، بیماری به اشتباه سرماخوردگی تشخیص داده می شود، در این حالت در صورتی که آنتی بیوتیک هم به بیمار تجویز شود مناسب و کافی برای برای درمان بیماری آبسه مقعد نمی باشد و بیماری پیشرفت می کند.
باکتری‌های شایع مثل استافیلوکوک و اشرشیاکولی شایع‌ترین علل هستند. گاهی عفونت‌های قارچی باعث بروز این آبسه می‌شوند.
افراد مبتلا به بیماری گوارشی تزریق برای درمان بواسیر داخلی آسیب ناشی از نوک وسیله تنقیه زخم ناسب ار دفع پوسته تخم‌مرغ یا استخوان ماهی جسم خارجی بواسیر بیرون‌زده
تشخیص با معاینه بالینی داده میشود. درمان شامل بازکردن آبسه و تخلیه آن است. حین جراحی از بی‌حسی موضعی استفاده میشود. برای آبسه‌های عمقی‌تر در راست روده، معمولاً از بیهوشی عمومی استفاده میشود. نشستن در لگن آب گرم هر 4-2 ساعت، پس از عمل جراحی، هر بار برای 20 دقیقه در لگن یا وان حمام که ارتفاع آب گرم در آن 20-15 سانتیمتر است بنشینید. استفاده از صفحه گرم‌کننده، لامپ گرم‌کننده یا کمپرس گرم برای تخفیف درد
جلوی بروز یبوست را بگیرید. در صورت احساس اجابت مزاج، از آن خودداری نکنید، حتی اگر درد داشته باشید. یبوست می‌تواند باعث افزایش فشارروی زخم محل جراحی شود.
دستورات پزشک را در رابطه با تعویض پانسمان و تمیز نگاه داشتن محل جراحی رعایت کنید.
شقاق مقعد یا فیشر ، همان زخم یا ترك خوردگی انتهای روده است كه معمولاً با درد و یا سوزش شدید در این ناحیه همراه است.
علت اصلی این زخم ها یبوست است كه به دلیل رد شدن مدفوع سفت از این ناحیه زخم ایجاد شده و در صورت تداوم یبوست بر شدت آن افزوده می شود، البته اسهال شدید و التهاب روده نیز از علل این زخم ها هستند .
بسیاری از بانوان بعد از زایمان یا سزارین به این مشكل دچار می شوند كه علت آن اختلال در دفع است كه به دلیل شلی عضلات لگن در حاملگی ایجاد می شود. علامت اصلی این بیماری درد هنگام اجابت مزاج است كه گاهی با خونریزی همراه است .
این درد برای بیمارآزار دهنده بوده و گاهی باعث عدم توانایی در دفع می شود.
به هنگام اجابت مزاج، فشار بیش از اندازه وارد نیاورید. نشستن در آب گرم، درد شقاق را کاهش میدهد و باعث بهبود خونرسانی و شل شدن عضله اسفنکتر مقعد شده و به بهبود آن کمک می‌کند. روزانه 2 تا 3 بار و هر بار برای 10 تا 20 دقیقه از این روش استفاده کنید
سینوس مویی (موئی) یا همان کیست پیلونیدال یا همان کیست مویی بیماری شایع ای در بین عموم می باشد. ناحیه انتهای ستون فقرات یا دنبالچه بوده وبا ترشح چرکی مزمن که گاهی همراه با خون است می باشد ویا به عبارتی یک حفره عفونی در گودی کمر، یعنی تقریبا در پایین ترین قسمت ستون فقرات می باشد. و این ترشحات گاهگاهی است و از سوراخهای منفرد یا متعدد در خط وسط بیرون میریزد.گاهی این سوراخها بسته شده و ترشحات داخل کیست جمع میشود این کیست معمولا به صورت یک منفذ پوستی کوچک نمایان شده؛ گاهی چیزی بیش از یک فرورفتگی حاوی چند موی پیچیده نیست.
در مورد علت بیماری سینوس مویی همواره از برگشت مو بداخل ذکر میگردید اما مطالعات نشان میدهد حتما زمینه ژنتیک جهت بروز بیماری لازم است وگاها بیماری در چند فرزند یک خانواده یا پدر و فرزند مشاهده می گردد. به دلیل افزایش کارهای نشسته و تغییر نحوه لباس پوشیدن مردم(استفاده از لباس های تنگ و حاوی الیاف مصنوعی) و گسترش چاقی، شیوع این بیماری به نحو انفجاری در حال گسترش است. این بیماری که مردان را بیش از ن گرفتار می کند؛ اغلب برای اولین بار در دوران بلوغ و هنگاهی که رشد مو و فعالیت غدد چربی افزایش می یابد؛ بروز می کند. این عارضه در افراد چاق، پرمو، کسانی که زیاد عرق می کنند، کارهای نشسته دارند یا لباس های تنگ می پوشند، بیشتر دیده می شود.
معمولا کیست پیلونیدال تا زمانی که به صورت حاد دچار عفونت نشده باشد؛ نشانه ای ندارد. در این حالت، تنها تظاهر بیماری، وجود حفره ای زیر پوستی در فاصله دو باسن و کمی بالاتر از مقعد است که ممکن است اندازه ای به قطر یک تا چند سانتی متر داشته باشد؛ حاوی مقادیری مو باشد و توسط چند سوراخ ریز به سطح پوست راه داشته باشد. در این وضعیت، تنها در معاینه، سوراخهای ریز پوست در فاصله بین دو باسن قابل مشاهده است.
بواسیر و هموروئید ممکن است داخل مقعد (راست روده) باشد که به آن هموروئید داخلی و یابواسیر می گویند و یا می تواند از زیر پوستی به بیرون مقعد بیاید که به آن هموروئید خارجی می گویند.
امروزه هموروئید به عنوان یک بیماری مزمن و شایع در نظر گرفته می شود. تا سن 50 سالگی، حدود 50 درصد بالغین برای دوره ای از زندگی خود با عوارض هموروئید نظیر خارش، احساس ناراحتی و خونریزی مکرر سر و کار دارند.
خوشبختانه امروزه با پیشرفت علم پزشکی، راه حل های درمانی گسترده ای برای هموروئید وجود دارد. خبر خوب تر آنکه بیشتر افراد قادر خواهند بود، با به کار گیری روش های درمانی خانگی و نیز ایجاد تغییراتی در سبک زندگی از بسیاری عوارض آن رهایی یابند.
- درد و ناراحتی
- ورم و التهاب اطراف مقعد
- وجود توده در نزدیکی مقعد که ممکن است دردناک باشد
- خونریزی دردناک در طی اجابت مزاج (ممکن است قطرات خون را در مدفوع و یا دستمال توالت مشاهده کنید)
- احساس خارش و سوزش در ناحیه مقعد
- نشت مدفوع
استحمام در وان آب گرم یکی از راهکارهای موثر در تسریع بهبودی هموروئید است
علائم هموروئید معمولا بسته به محل قرارگیری این بیماری متفاوت است. در هموروئید داخلیتوده به سمت داخل روده متورم می شود. در این وضعیت بیمار معمولا نمی تواند این هموروئید را ببیند یا لمس کند. در بیشتر موارد، این نوع هموروئید باعث ایجاد ناراحتی در فرد نمی شود.
از طرف دیگر زور زدن هنگام دفع مدفوع می تواند منجر به خراش توده و خونریزی منجر شود. گاه گاهی فشار به هموروئید می تواند توده را به سمت بیرون مقعد بیاورد. در این صورت به آن هموروئید بیرون زده می گویند که البته بسیار دردناک است.
هموروئید خارجی در زیر پوست اطراف مقعد قرار می گیرد. این توده نسبت به تحریک و خونریزی حساس تر است و معمولا فرد احساس خارش شدید داشته و این توده با اولین خارش دچار خونریزی می شود. گاهی اوقات خون در کیسه ای در این هموروئید تجمع پیدا می کند. این کیسه خون بسیار دردناک، متورم، ملتهب و البته مستعد پاره شدن و خونریزی است.
هموروئید خارجی (بواسیر خارجی) که نام دیگر آن هموروئید ترومبوزه نیز می باشد به این دلیل خارجی نامیده می شود که یک زائده ای از مقعد بیرون می زند(خارج از ناحیه مقعد.)
هموروئید خارجی در زیر پوست اطراف مقعد قرار می گیرد. این توده نسبت به تحریک و خونریزی حساس تر است و معمولا فرد احساس خارش شدید داشته و این توده با اولین خارش دچار خونریزی می شود. گاهی اوقات خون در کیسه ای در این هموروئید تجمع پیدا می کند. این کیسه خون بسیار دردناک، متورم، ملتهب و البته مستعد پاره شدن و خونریزی است.
زور زدن هنگام دفع مدفوع می تواند منجر به خراش توده و خونریزی منجر شود. گاهی گاهی فشار به هموروئید می تواند توده را به سمت بیرون مقعد بیاورد. در این صورت به آن هموروئید خارجی می گویند که البته بسیار دردناک است.
ترومبوزه به معنای ه می باشد، معمولاً فرد به دلیل فعالیت های سنگین و شدید ، برداشتن یک جسم سنگین، یا یک فشار یا یک استرس روحی دچار این بیماری می شود. در کتاب های درسی جراحی به ندرت از این موضوع یاد شده ولی در تجربه کاری بسیار شایع می باشد و وقتی از مریض پرسیده می شود، مشاهده می گردد طی یک روز تا یک هفته قبل از شروع این بیماری ، افراد یک استرس سنگین را پشت سر گذاشته اند.
کولیت زخمی یا کولیت اولسروز یا پس‌روده‌آماسزخمی (به انگلیسی: Ulcerative colitis) فرمی از بیماری التهابی روده است که روده‌ها به خصوص روده بزرگ شامل پس‌روده (کولون) و راست‌روده (رکتوم) را درگیر می‌کند و نوعی پس‌روده‌آماس (کولیت) است. علت اصلی و دقیق این بیماری مشخص نمی‌باشد اما به نظر می‌رسد باکتری و ویروس‌های ناشناخته‌ای باعث بروز آن میشود. همچنین استرس و زندگی در محیط شهری باعث تشدید این بیماری می‌گردد.
این بیماری با نام‌های رکتوکولیت هموراژیک یا التهاب زخمی شونده روده بزرگ و به اختصار UC نیز شناخته میشود. علامت ویژه بیماری اسهال خونی است که به طور تدریجی بیشتر میشود. گاه نام بیماری به‌خاطر نماد (IBD)، اغلب با نام (IBS) یا سندرم روده تحریک‌پذیر اشتباه میشود، که یک بیماری مشکل ساز ولی خفیف است. التهاب زخمی پس‌روده شباهت به بیماری کرون دارد که شکل دیگری از بیماری التهابی روده است. کولیت زخمی یک بیماری متناوب است، با دوره‌های تشدید علائم و دوره‌های بهبودی که در آن‌ها تقریباً هیچ‌گونه علامتی دیده نمی‌شود. با وجودی که علائم التهاب زخمی پس‌روده گاهی می‌تواند خودبه‌خود بهبود یابد، ولی این بیماری معمولاً نیازمند درمان است.
درمان کیست مویی در هر مرحله به هر حال جراحی می باشد، به هیچ وجه درمان دارویی در لیزر کیست مویی هیچ گونه جایگاهی نداشته مگر به عنوان کار کمکی، که جراحی انجام شده و یا قبل از اینکه جراحی انجام شود برای آمادگی قبلی بیمار آنتی بیوتیک و بعد از عمل هم آنتی بیوتیک داده می شود ولی خود آنتی بیوتیک به عنوان درمان قطعی به هیچ وجه کاربرد ندارد.
حتماً باید درمان جراحی کیست صورت بگیرد همان طوری که از صدها سال پیش عمل جراحی با روش برداشتن توده و دوختن زخم حاصل صورت می گرفت، اما در کل با توجه به تجربه کلی به دست آمده، اگر بافت بعد از اینکه برداشته شد محل آن بخیه شود به طور قطع به یقین بافت پوست سریع تر از پایین جوش خورده و کیست دوباره عود می کند. در حال حاضر قطعی ترین راه برداشتن کیست مویی و باز گذاشتن حفره می باشد که بیمار روزانه آن قسمت را شسته و به تدریج آن بافت ترمیم و پر می شود.
زمانی که شخص با آبسه ی این ناحیه مراجعه کند باییستی تحت عمل جراحی اورژانس جهت درمان و تخلیه این آبسه قرار بگیرد. در صورت وجود التهاب پوستی انتی بیوتیک تجویز می گردد وقتی آبسه تخلیه شود مدت زمانی طول می کشد تا التهاب آن رفع شود.
زمانی که عفونت و التهاب پوستی کاملا بهبود یافت می توان عمل جراحی اصلی خارج کردن کیست را انجام داد. اما در برخی از زمان ها دلیل این چرک و التهاب زیر پوستی کیست مویی نبوده که با مصرف دارو بهبود می یابد و دیگر نیاز به جراحی نمی باشد. وقتی کیست مویی تشخیص داده شد عمل جراحی اصلی که بهتر و راحت تر است از طریق لیزر صورت گیرد باییسیتی به سرعت بصورت گیرد.
حتما به این نکته توجه داشته باشید که در ص.رت عدم به موقع به پزشک و گذر زمان وسعت کیست مویی بیشتر شده و عوارض آن مانند فیستول به سطح پوست ممکن است نمایان شده و حال عمومی بیمار را وخیم تر نماید.
در مواردی كه در طی عمل جراحی بافت كيست مویی بطور كامل برداشته نميشود و يا در عمل هايی كه بعد عمل جهت بهبود سريعتر زخم بخيه ميشود و يا اينكه بعد جراحی موهای ناحيه با ليزر از بين برده نميشوند احتمال عود بيماري وجود دارد.
در روشهای قديم درمان سينوس عود شده يك جراحی به مراتب وسيعتر و عميق تر ميباشد در صورتيكه ميتوان براحتی پس از ليزر کیست مویی و با سوزاندن ريشه موهای موجود در ناحيه عمل جراحي احتمال جراحي مجدد تا ٩٠٪ كاهش مي يابد لذا بهترين روش جهت درمان موارد عود بيماري در مرحله اول استفاده از ليزرهاي سوزاننده مو ميباشد.
فیستول مقعد اصطلاح پزشکی است که به آلوده شدن بین پوست و باز شدن عضلانی در پایان دستگاه گوارش گفته میشود. فیستول مقعد در نتیجه یک عفونت در محل پوست مقعد می باشد که معمولا نیاز به درمان فیستول مقعدی دارد.
فیستول مقعد شامل دهانه ای در اطراف مقعد می باشد که گهگاه از ان چرک خارج میشود. در سراسر روده بزرگ و به ویژه در نزدیکی محل خروج مدفوع (مقعد)، غده هایی وجود دارند که مانند غده های عرق، مسئول ترشح موادی هستند که بسته به نوع مواد مترشحه، نقش خود را در تامین سلامت کلی بدن ایفا می کنند. دهانه ی این غده ها به داخل روده باز می شود و ترشحات آن ها از این طریق به داخل روده بزرگ تخلیه می گردد.
فیستول اطراف مقعد پس از تخلیه آبسه به طور خود به خود یا توسط جراح، پس از حدود دو هفته علائم کاملا رفع می شوند و فرد سلامت کامل خود را به دست می آورد، ولی در بعضی افراد دهانه ای که برای خروج چرک به روش جراحی یا به طور خودبه خود ایجاد شده است، باز می ماند.
این دهانه در واقع توسط مجرای باریکی به روده بزرگ و مقعد راه دارد و مانند تونل باریکی، پوست اطراف مقعد را به داخل روده بزرگ وصل میمی نماید. به این مجرای باریک، فیستول اطراف مقعد گفته می شود. البته گاهی نیز بدون سابقه بارزی از علائم آبسه مقعدی، فرد دچار فیستول می شود.
هر حفره ای که که از یک طرف سرش باز شده و ترشحاتش خالی می شود سینوس نامیده می شود، مثل سینوس بینی، در واقع فقط یک حفره خروجی دارد و آن هم به داخل بینی، یا مثلاً سینوس ناحیه کمر که فقط از یک طرف از یک حفره به سمت بیرون خارج می شود. پس هر حفره ای که دارای یک سوراخ است سینوس می شود. اما اگر این حفره دارای 2 سوراخ باشد، یکی ورودی و یکی خروجی و یا بالعکس ، اسم آن فیستول می باشد. دقیقاً فیستول یک کانال 2 طرفه می باشد. بین بافت رکتوم از یک طرف و از بیرون به بافت پوستی اطراف مقعد . پس در واقع فیستول مقعد یک تونل نا به جا یا غیر عادی می باشد که معمولاً پیش نمی آید مگر با زمینه ی بیماری به اسم آبسه مقعد یا آبسه پرآنال که یکی از بیماری های شایع ناحیه مقعد می باشد که معمولاً در 50% موارد هر آبسه ای تبدیل به فیستول می گردد. این آبسه در هر جای مقعد می تواند باشد، ولی ما چندین فضا در اطراف مقعد داریم.
١.استفاده از کاغذ توالتهای سفید و ساده
٢.به آرامی تمیز کردن ناحیه مقعد و پرهیر از کشیدن شدید کاغذ توالت و پرهیز از خراشیدن پوست ناحیه
٣.استفاده از صابونهای ملایم (یا بطور کلی از مصرف صابون پرهیز شود.)
٤.به آرامی پوست مرطوب شده اطراف مقعد را خشک کنید( مثلاً با کمک سشوار) یا کاغذ توالت نرم
٥.استفاده از لباس و و زیر پوش گشاد
٦.استفاده از لباسهای زیر نخی بجای نایلونی
٧.استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک
٨.توجه به رژیم غذایی و حذف غذا هایی که وضع شما را بدتر می کند. بعد از آنکهخارش مقعد خوب شد، شما می توانید بصورت نسبی از این مواد غذایی در رژیم غذایی استفاده نمایید.
٩.میزان مصرف فیبرهای غذایی و آب یا آب میوه را در صورتیکه یبوست دارد افزایش دهید.
١٠.اگر مدفوع شل است نیاز به بررسی توسط پزشک دارد. شما می توانید میزان مصرف میوه ها را افزایش دهید تا مایع زیادی مدفوع را جذب نماید.
شقاق نام عربی و فیشر نام انگلیسی آن و ترک یا چاک خوردگی نام فارسی آن میباشد که در واقع همان زخم شدن لبه داخلی مقعد می باشد . فیشر ترك و یا زخمی است كه در ناحیه ابتدای مقعد رخ می دهد كه بسیار دردناك بوده و گاهاً با خونریزی مختصر موقع اجابت مزاج همراه است. علل ایجاد این زخم متفاوت است ولیكن در اكثر بیماران با تغییر اجابت مزاج از قبیل یبوست و یا اسهال شدید همراه است. از نظر فیزیولوژیك مشكلات كاهش خون رسانی در قسمت پشتی مقعد را بیان كرده اند و بعضی از محققان افزایش فشار داخل كانال آنال (مقعدی) را از علل فیزیولوژیك آن می دانند. شایع ترین محل این زخم در قسمت خلفی است و از نظر بروز فیشر در بین ن و مردان هر دو به یك اندازه شیوع دارد به خصوص در افراد بالغ جوان شایع تر مشاهده می شود ولیكن این بیماری از نوزادان تا افراد مسن را گرفتار می كند.
علائم فیشراولیه فیشردرد و یا سوزش و گاهی مختصری خونریزی در حین و گاهی بعد از اجابت مزاج می باشد که این درد و یا سوزش ممکنست تا بعد از اجابت مزاج نیز مدتی طول بکشد.
امروزه با توجه به عوارض مختصر و گاهاً جدی عمل جراحی كه ممكن است با بی اختیاری همراه باشد اكثر مراكز درمانی معتبر دنیا ابتدا از درمان های مراقبتی از قبیل پماد نیتروگلیسیرین ۲/۰ درصد و یا پمادهای دیلتیازم استفاده می كنند كه میزان موفقیت آن حدود ۶۵ تا۶۰ درصد است. مشكلات تجویز این داروها سردرد و نیاز به مدت زمان طولانی مصرف و گاهاً عدم رضایت بیماران است. داروی دیگری كه امروزه از آن استفاده می شود سم بوتولونیوم است كه داخل عضله داخلی مقعد تزریق می شود و تأثیر آن بین ۸۵ تا۷۰ درصد گزارش شده است و در تحقیقات اینجانب حدود ۷۷ درصد درد و علایم بیمار برطرف شده بود و از محاسن آن سرپایی بودن و بدون عارضه بودن آن است و سریعاً قابل تزریق است و نیاز به بیهوشی و بی حسی ندارد و به صورت سرپایی قابل انجام است و از معایب آن هزینه بالای دارو در ایران است. راه نهایی درمان فیشر مزمن جراحی است كه در این عمل معمولاً قسمتی از عضله اسفنگتر داخلی قطع شده و گاهاً نیاز به برداشتن زوائد پوستی نیز می شود. طبق آمار و تحقیقات انجام شده پاسخ به درمان نیز ۹۵ درصد است و نتیجه آن نیز سریع تر است و بایستی با دقت كافی انجام شود تا از عوارض احتمالی آن جلوگیری شود. معمولاً جراحی اسفنگتروتومی در دست جراح ماهر عوارض آن بسیار كم است با این حال استفاده از روش بوتاکس نیز تحولی عمده در بهبود این بیماری ایجاد نموده است.
آبسه آنورکتال مجموعه ای از چرک در ناحیه مقعد و رکتوم می باشد. علل شایع آبسه آنورکتال عبارت است از:غدد مسدود در ناحیه مقعد- عفونت شقاق مقعد-عفونت منتقله از راه جنسی-آبسه رکتال عمیق ممکن است با اختلالات روده ای مانند بیماری کرون و یا دیورتیکولیت ایجاد گردد.
«آبسه آنورکتال» از بروز آبسه (تجمع چرک ناشي از عفونت) در ناحيه اطراف مقعد و راست روده به وجود مي آيد و ممکن است درست در ناحيه ي سوراخ مقعدي يا به طور عمقي تر در جدار راست روده تشکيل شود. اين بيماري در مردان و در کساني که مبتلا به بعضي بيماري هاي گوارشي هستند بيشتر مشاهده می شود.
علايم شايع * تورم (در آبسه هاي سطحي) * درد به هنگام لمس راست روده * درد ضربان دار * تب و ديگر علايم جدي تر در مورد آبسه هاي عمقي تر * درد به هنگام اجابت مزاج
مبتلایان به "فیشر آنال" باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنند، این مشکل به سادگی درمان میشود ولی در صورت تاخیر در درمان، تنگی مقعد بروز می‌کند.
فیشر آنال (بواسیر) شایع‌ترین بیماری آنورکتال در همه گروه‌های سنی در بین ن و مردان می باشد، گفت: اغلب افراد مبتلا به این بیماری دیر به پزشک مراجعه میکنند که موجب می شود علاوه بر فیشر مزمن به تنگی مقعد دچار شوند.
به علت عدم حمایت نسج نرم در خلف مقعد، شایع‌ترین محل فیشر در این ناحیه ایجاد میشود، مواردی از فیشر دوبل و مواردی انگشت شمار از 3 تا 4 فیشر در بیماران ایجاد میشود.
در حال حاضر درمان فیشر حاد که محافظتی است مسکن، ملین و وان آب گرم است اما در مورد فیشر مزمن عمل جراحی ضرورت دارد.
استعمال لیدوکائین 5 درصد پیش از اجابت مزاج و سپس ریختن آب گرم به مقعد، اسپاسم اسفنکتر را از بین برده و اجابت مزاج به راحتی انجام می شود و پس از اجابت مزاج، درد و سوزش به حداقل می رسد.
استفاده از قرص C-LAX شبی یک عدد و ناپروکسن 250 میلی‌گرم یک عدد صبح و یک عدد شب پس از صرف غذا به بهبود علایم بیماری کمک می کند.
حدود 75 درصد از بیمارانی که بیش از دو هفته تحت پیگیری با این روش درمانی هستند، بدون نیاز به انجام جراحی بهبود می یابند. بهتر است بیماران با فیشر مزمن آنال، دو هفته به روش محافظتی تحت درمان قرار گیرند و در صورت عدم پاسخ به درمان، اقدام به جراحی شود.
علاوه بر غذای معمول، استفاده از سبزیجات و میوه به ویژه خیار با پوست و نوشیدن چند لیوان آب اضافی جهت کمک به لینت مزاج بسیار موثر است.
تعدادی از بیماران به رغم جراحی اسفنکتروتومی و ترمیم فیشر در مدت 2 تا 3 هفته بهبود نمی‌یابند که این موارد نیاز به انجام جراحی مجدد دارد.
درباره این سایت